Page 9 - ม้าก้านกล้วย

วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ 15 โลกทัศน์ในรวมบทกวีนิพนธ์ ม้าก้านกล้วย...
ปีที่ 4 ฉบับที่ 2 ก.ค. - ธ.ค. 2551 กีรติกานต์ บุญฤทธิ์และคณะ
1.2 คุณค่าในวัฒนธรรมชนบท
ในภาวการณ์ที่จิตใจของผู้คนถูกอำนาจเงินคุกคามจนไม่อาจธำรงศักดิ์ศรี
ความเป็นมนุษย์ไว้ได้ กวียังศรัทธาในคุณค่าของวัฒนธรรมชนบทว่าจะสามารถกอบกู้
คุณค่าทางจิตวิญญาณของมนุษย์ ดังในบท “รอยร่ายรำของข้าวค่ำและผักแว่น” (46-47)
ไพวรินทร์ได้แสดงให้เห็นว่ามิตรภาพ ความรักและความมีน้ำใจ ยังเป็นคุณธรรม
สำคัญในการคลี่คลายปัญหา เห็นได้ว่าการให้ของคนจนด้วยกันโดยไม่คิดว่าเป็นผู้อื่น
ถึงเป็นคนแปลกหน้าก็นับญาติกันได้ เป็นสิ่งผดุงชีวิตให้ดำรงอยู่ได้ท่ามกลางความ
ขาดแคลนทางวัตถุ ใน “ผู้มาใหม่-ผู้ไปก่อน” (70-73) กวีได้แสดงความปรารถนาดี
และความมีน้ำใจระหว่างเพื่อนต่างรุ่นต่างวัย โดยกล่าวถึงการรับช่วงเวลาในการ
ใช้ชีวิต ซึ่งเกื้อกูลด้วยธรรมชาติและการงานแห่งชาวนา
ในกวีนิพนธ์บางบทไพวรินทร์แสดงให้เห็นว่าหากขจัดความรู้สึกอยากได้
อยากมีสิ่งที่ฟุ้งเฟ้อเกินจำเป็นชีวิตก็จะผาสุกได้ ดังในตอนต้นของบท “เจ้าสาว
ใบตอง” (56-57) ไพวรินทร์แสดงให้เห็นความสุขจากการใช้ชีวิตอย่างพอเพียงและ
กลมกลืนกับธรรมชาติ ดังที่ชาวไร่ชาวนา “ขอ” ใบตองมาเพียง “พอห่อข้าวขาว”
คุณธรรมที่สั่งสมในวิถีชีวิตของชาวชนบทเป็นศักดิ์ศรีที่ส่งทอดแก่เยาวชน ความรัก
กำลังใจ และคำสอนของบุพการีจึงมีคุณค่า ดังเช่นในบท “ม้าก้านกล้วย 1” (26-28)
“ม้าก้านกล้วย 2” (30-32) และ “ไหมแท้ที่แม่ทอ” (74-77) กวีได้แสดงให้เห็นว่า
คำสอนของบิดามารดาที่สร้างสมตั้งแต่วัยเยาว์ อาจเป็นกำลังใจอันยิ่งใหญ่ที่
หล่อหลอมให้ลูกมีสภาพจิตใจแข็งแกร่งในการยืนหยัดเผชิญอุปสรรคอย่างทระนง
ใน “เจ้าต้นกล้าไปรบ” (52-54) กวีชี้ว่าความรัก ความผูกพัน และคุณค่าในคำสอน
ของบุพการีเป็นพื้นฐานสำคัญในการสร้างความฝันเพื่อสร้างสรรค์สิ่งดีงามในการ
ดำเนินชีวิตของลูก ไม่ว่า “เจ้าต้นกล้า” ต้องเผชิญกับความเลวร้ายของสังคมยุคใหม่ที่
ผู้คนมีจิตใจตกต่ำ เขาก็ยังคงยืนหยัดรักษาศักดิ์ศรีของคนชนบทหรือ “เกียรติภูมิลูก
ทุ่ง” ไว้อย่างถึงที่สุด นั่นคือการต่อสู้ด้วย “หนึ่งสมองสองมือซื่อตรง” และความ
“กล้าหาญ”

1.3 อุดมคติในชีวิต
นอกจากการวิพากษ์วิจารณ์ชีวิตและสังคมในยุคพัฒนาเศรษฐกิจ กวียัง
แสดงแนวทางอันเป็นเป้าหมายแห่งชีวิตหรืออุดมคติของชีวิตเอาไว้ นั่นคือการต่อสู้
โดยไม่ละทิ้งความฝันและความหวัง และการต่อสู้เพื่อธำรงศักดิ์ศรีและความเป็น